استفاده از آب کارستی برای رفع تنش آبی در کشور - وبلاگ ساعت

به گزارش وبلاگ ساعت، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: با توجه به وجود پتانسیل آب کارستی در بیش از 30 درصد وسعت کشور، می تواند منبع بسیار خوبی برای رفع مشکل تنش آبی به ویژه در شهر ها و منطقه ها زاگرس نشین باشد.

به گزارش گروه اقتصادی وبلاگ ساعت، علیرضا شهیدی اضافه نمود: کارست پدیده ای در پوسته زمین است که آثار آن به صورت حفره و غار در سطح زمین و هم در زیر سطح زمین دیده می شود و به دلیل شکستگی و انحلال سنگ ها به ویژه سنگ های کربناته شکل می گیرد.

رییس سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی اظهار داشت: در همه جای جهان پتانسیل آب کارستی وجود دارد، به طوری که نزدیک به 25 درصد جمعیت جهان و بیش از نیمی از کشور های اروپایی تامین آب خود را از آب کارستی انجام می دهند.

وی بیان داشت: شهر شیراز از دیرباز از پتانسیل آب کارستی استفاده می کرده و در طبس، اصفهان و برخی دیگر از نقاط کشور نیز سابقه استفاده از این نوع آب وجود دارد.

شهیدی توضیح داد: اکنون سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی نقشه سنگ های کربناته کشور که می تواند پتانسیلی برای وجود آب کارستی باشد را تهیه کرده که وجود آب کارستی در 30 تا 35 درصد از مساحت کشور را نشان می دهد.

وی بیان داشت: بین 10 تا 15 میلیارد مترمکعب پتانسیل آب کارستی در کشور وجود دارد که تا به امروز استفاده مناسبی از آن ها نشده است، به همین دلیل روانه رودخانه ها و دریا ها شده یا در دشت ها تبخیر می شوند.

معاون وزیر صنعت تاکید کرد: آب کارستی کیفیت بالایی دارد و برای آشامیدن بسیار مناسب است.

وی یادآور شد: سازمان زمین شناسی در دهه 80 بر شناسایی آب کارستی در منطقه کپه داغ در نزدیکی مرز ترکمنستان و ایران به منظور تامین آب شرب مشهد اقدام کرد، اما با وجود کار خوب اجرا شده، این پروژه نهایی نشد.

شهیدی گفت: با وجودی که قرار بود از منابع آب کارستی استفاده شود، اما سازمان آب اجازه حفر چاه در منطقه را نداد، این در حالی است که شاهد خروج این آب ها از ایران هستیم و ترکمن ها با استفاده از همین آب ها در عشق آباد (مرکز این کشور) تفرجگاه های آبی متعدد بنا کرده اند.

وی بیان داشت: از شهر سراوان واقع در استان سیستان و بلوچستان نیز چاه های متعدد موجود در کشور پاکستان که در حال استفاده از آب های کارستی هستند قابل رویت است، زیرا شیب سنگ های کربناته ایران به سمت این کشور است.

رییس سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی همچنین از وجود چشمه های آب شیرین در خلیج فارس خبر داد و گفت: دلیل این موضوع زه کش شدن آب های کارستی از طریق گسل ها است و به راحتی وارد آب های خلیج فارس می شود.

وی تاکید کرد: با توجه به شرایط فعلی آبی کشور که برخی از آن به عنوان ورشکستگی آبی یاد می کنند، سازمان های مسوول باید به تصمیم گیری پرداخته و سیاست های دقیقی درخصوص منابع آب کارستی و اندازه آب موجود در آن ها داشته باشند.

شهیدی اظهار داشت: در همه شهر های منطقه زاگرس به ویژه در استان خوزستان که با چالش آبی روبرو هستند، پتانسیل استفاده از آب کارستی وجود دارد.

وی یادآور شد: سالیانه بین 100 تا 110 میلیارد مترمکعب آب در کشور مصرف می شود که بیش از 90 درصد آن در بخش کشاورزی، چهار تا پنج درصد آن در بخش صنعت و به همین اندازه در بخش شرب استفاده می شود و پتانسیل بیش از 10 میلیارد مترمکعبی آب کارستی می تواند کل مصرف آب شرب کشور به ویژه در منطقه ها دارای تنش آبی را پوشش دهد.

معاون وزیر صنعت با اشاره به برخی مزایای آب کارستی، گفت: وقتی چاه در آبرفت حفر می شود، به تدریج کاهش سطح آب و در نهایت فرونشست خاک را در پی خواهد داشت، اما در آب کارستی این طور نیست.

وی توضیح داد: در آب کارستی، باران وارد خلل و فرج سنگ ها می شود و همه ساله با بروز بارندگی، مخازن آب کارستی شارژ می شود و مانند آبرفت نیست که با برداشت آب شاهد کاهش سطح آب باشیم.

شهیدی اضافه نمود: در مصوبه شورای عالی آب کشور، مطالعات آب کارستی به سازمان زمین شناسی سپرده شده، اما مسوول بهره برداری از این آب ها وزارت نیرو است.

آب های ژرف

این مقام مسوول همچنین درخصوص وجود آب های ژرف در کشور، گفت: این آب ها در اعماق پایین تر از سه کیلومتری زمین شکل می گیردند و ممکن است سال ها و بلکه میلیون ها سال برای تشکیل آن ها زمان برده باشد.

وی با بیان اینکه بیشتر این دسته از آب ها غیرتجدیدپذیر هستند، توضیح داد: توصیه ما کارشناسان، استفاده از منابع آب ژرف در زمانی است که به عنوان آخرین راه حل مطرح باشند.

گفتنی است کارست پدیده ای در پوسته زمین است که آثار آن به اشکال مختلف از قبیل حفره و غار، در سطح و زیر سطح دیده می شود؛ دلیل ایجاد کارست به شکستگی ها و قابلیت انحلال توده سنگ مربوط می شود که در نتیجه آن یک سیستم آب زیرزمینی می تواند شکل بگیرد.