عطر مورد علاقه کلئوپاترا، ملکه مشهور مصر چه بود؟
به گزارش وبلاگ ساعت، کلئوپاترا یکی از مشهورترین چهره های مصر باستان است که دست مایه بسیاری از افسانه های مجذوب نماینده باستانی بوده است. این ملکه اکنون بار دیگر در مرکز توجه قرار گرفته، زیرا گروهی از دانشمندان متخصص در زمینه عطر های باستانی مدعی هستند عطر مورد علاقه این ملکه را بازسازی نمایند.
به گزارش وبلاگ ساعت، به طور معمول باستان شناسان با امور مادی و محسوسات سرو کار دارند و بر اساس چیز های که قابل لمس است، به پژوهش می پردازند، اما شاید برای شما جالب باشد که بدانید گروهی از این دانشمندان نیز وجود دارند که به مسائلی همانند بو و عطر های باستانی می پردازند. یکی از مجذوب نماینده ترین تمدن ها برای این دانشمندان اخیر، مصر باستان است، زیرا بو و عطر در این تمدن جایگاه بسیار ویژه ای داشت.
رامسس ششم هنگامی که در سال 1145 قبل از میلاد به پادشاهی مصر رسید، با چالشی بدبو روبرو شد. اولین کار فرعون تازه این بود که سرزمین را از بوی تعفن ماهی ها و پرندگان ساکنان باتلاق های کثیف دلتای نیل، پاک کند. به هر حال، این دستوری بود که در سرودی که برای رامسس ششم هنگام عروجش به تخت سلطنت سروده شد، بدان اشاره شده است. گزارش های مکتوب دیگر به جای مانده نیز نشان می دهند که ساکنان مصر باستان طیف وسیعی از بو و عطر ها را مورد توجه قرار می دادند. به نظر می رسد که هوای گرم مصر این تقاضا برای روغن ها و پماد های معطر را نیز بسیار افزایش می داد.
دورا گلدنامیت مصر شناس از دانشگاه فرای برلین می گوید: منابع مکتوب نشان می دهند که مصریان باستان در دنیای سرشار از بو های خوب و بد زندگی می کردند. او معتقد است که درک کامل فرهنگ مصر باستان مستلزم آنالیز همه جانبه این است که چگونه فراعنه و رعایای آن ها به وسیله بویایی به زندگی خود معنا می دادند، مطالعه ای که تا به امروز انجام نشده است. گلدنامیت می گوید که شهر های باستانی در مصر و جا های دیگر تا به امروز به عنوان رنگارنگ و تاریخی، اما بی بو و عطر معرفی شده اند. با این حال، بعضی از باستان شناسان در حال استشمام مولکول های بو از آثار باستانی یافت شده در مکان های حفاری و موزه ها هستند و بعضی دیگر نیز در حال آنالیز متون باستانی برای یافتن دستور العمل های فراوری عطر هستند. هدف این محققان در مطالعه و احیای رایحه های گذشته، درک چگونگی تجربه و تفسیر مردمان باستان از دنیا هایشان، به وسیله بو است.
چگونگی شناسایی عطر ها به وسیله باستان شناسی مولکولی
در سال های اخیر، باستان شناسی مولکولی پیشرفت های قابل توجهی در زمینه شناسایی عطر های باستانی داشته است. مجموعه ای رو به رشد از تکنیک های زیست مولکولی، شناسایی مولکول ها را از مواد معطر باستانی موجود در دیگ های پخت و پز و سایر ظروف فراوری عطر، روی دندان های انسان و حتی در بقایای مومیایی ها، امکان پذیر نموده است. باربارا هوبر، باستان شناس مولکولی از مؤسسه ماکس پلانک آلمان می گوید؛ کشف ترکیب مولکولی به جای مانده های چسبیده به ظروفی همانند دستگاه بخور، می تواند معین کند که دقیقاً چه چیزی سوزانده شده است و بازسازی می نماید که آیا رایحه مربوط به کندر، مر، چوب های معطر یا ترکیبی از مواد معطر مختلف بوده است.
بعلاوه بعضی دانشمندان همانند ژاکوب لاناسا، شیمیدان تحلیلی دانشگاه پیزا در ایتالیا و همکارانش از نسخه قابل حمل یک طیف سنج جرمی برای مطالعه آثار به جای مانده بر روی ظروف استفاده می نمایند. این طیف سنج می تواند ترکیب شیمیایی گاز های نامرئی ساطع شده در طول پوسیدگی گیاهان معطر مختلف و سایر موادی که در داخل رگ ها قرار گرفته اند را تشخیص دهد. این روش به گفته دانشمندان پتانسیل بالایی برای شناسایی ترکیبات عطر های باستانی دارد.
بازآفرینی عطر مورد علاقه ملکه کلئوپاترا
تحقیقات گلدنامیت نشان می دهد که سنت دارو های معطر و عطر ها از زمانی که اولین سلسله های سلطنتی مصر قدرت را در حدود 5100 سال پیش به دست گرفتند شروع شد. اسناد هیروگلیف و خط شکسته مصر باستان دستور العمل های فراوری چند عطر را توضیح می دهند، اما مواد تشکیل دهنده و روش های آماده سازی آن ها هنوز ناشناخته مانده است. با این همه، این محدودیت ها باعث نشد که گلدنامیت و شان کوفلین، تاریخدان آموزشگاه علوم چک در پراگ، نتوانند عطر مشهور منذری که گفته می گردد همان عطر مورد علاقه کلئوپاترا است، را بازسازی ننمایند.
بر اساس اسناد تاریخ، کلئوپاترا در تمام دوران فعالیت خود به عنوان ملکه مصر، از سال 51 تا 30 پیش از میلاد مسیح، از عطر منذری برای خوشبو کردن خود استفاده می کرد. اگرچه تصور می گردد که این عطر شناخته شده است، اما به نظر نمی رسد چیزی که ملکه مصر از آن استفاده می کرد همان چیزی باشد که به طور عموم تصور می شد. این تصور بیشتر از آنجا ناشی می گردد که نام این عطر از شهری به همین نام که به فراوری عطر مشهور بود، گرفته شده است.
حفاری های اجرا شده از سال 2009 در این منطقه، بقایای تقریباً 2300 ساله ای را که احتمالاً یک کارخانه عطرسازی بود، از جمله کوره ها و ظروف عطر سفالی کشف کرد. رابرت لیتمن باستان شناس دانشگاه هاوایی در مانوآ و جی سیلورستاین، باستان شناس مردم شناس از دانشگاه تیومن در روسیه، که حفاری منطقه را راهنمایی می کردند، از گلدنامیت و کوفلین خواستند تا با مراجعه به نوشته های باستانی رمز عطر مندزی را بشنمایند.
گلد نامیت و کوفلین پس از آزمایش موادی که شامل روغن خرمای صحرا، مر، دارچین و رزین کاج بود، رایحه ای فراوری کردند که گمان می رود تقریباً همان عطری است که کلئوپاترا به طور دائم از آن استفاده می کرد. آن ها می گویند این عطر یک ترکیب قوی، اما دلپذیر و ماندگار از تندی و شیرینی است. این عطر بازآفرینی شده به وسیله محققان Eau de Cleopatra نامیده شد. گلد نامیت چندین عطر دیگر مصر باستان را از دستور العمل های نوشته شده برای عطر هایی که در زندگی روزمره، برای مرنام معابد و در فرآیند مومیایی استفاده می شد، بازسازی نموده است. نتایج این تحقیق جالب توجه در نشریه Near Eastern Archaeology به چاپ رسیده است.
منبع: sciencenews
نوشته: مصطفی جرفی-وبلاگ ساعت
منبع: فرارو