فاجعه ای زیست محیطی: مرگ مرجان های خلیج فارس
به گزارش وبلاگ ساعت، با اینکه صخره های مرجانی، یکی از مهم ترین و متنوع ترین زیست بوم های آبی هستند، اما طبق اعلام رئیس گروه اکولوژی دریا معاونت محیط زیست دریایی، بیش از دو میلیون مترمربع از منطقه ها مرجانی ایران نابود شده اند.
مهدی بلوکی، رئیس گروه اکولوژی دریا معاونت محیط زیست دریایی، در کارگاه تخصصی محیط زیست دریایی و نقش فعالان رسانه در تنویر افکار عمومی اظهار داشت که با توجه به مقدار پوشش مرجان ها در منطقه ها مختلف، بیش از 2,500,000 مترمربع از منطقه ها مرجانی ایران در واحد سطح به صورت کامل از بین رفته اند. ایشان در ادامه گفتند:
خلیج فارس را دریای جوان روبه زوال نامیده اند، چراکه بر اساس محاسبات Burt در سال 2014 حدود 70 درصد از مساحت 3800 کیلومتری صخره مرجانی خلیج فارس از بین رفته که سه برابر بیشتر از استاندارد جهانی است. بیشترین رشد و تنوع مرجان های ایران در اعماق کمتر از 10 متر بوده و در جزایر ایرانی خلیج فارس بیش از 100 گونه مرجان سخت متعلق به 35 جنس و 10 خانواده شناسایی شده است.
مهدی بلوکی در ادامه شرح داد که با توجه به اهمیت زیست بوم های مرجانی خلیج فارس، آبسنگ های مرجانی خلیج فارس فرصتی استثنایی برای دانشمندان به وجود آورده است که می تواند به عنوان مدلی برای سایر مرجان ها در سایر منطقه ها جهان باشد، منطقه های که شرایط دمایی شان تا انتهای قرن جاری مشابه دمای فعلی خلیج فارس خواهد بود. علاوه بر این، مرجان های زنده در شرایط آماری تازه، فرصتی عالی برای توسعه مرجان های مقاوم تر در منطقه هستند. زیست بوم های مرجانی در زمین شناسی، تأمین غذا و دارو، موج شکن طبیعی و کاهش انرژی امواج، مکان امنی برای تولیدمثل، پرورش و تغذیه، کاهش مقدار دی اکسید کربن موجود در جو، اهمیت دارند. وی در ادامه گفت:
تنوع زیستی آبسنگ های مرجانی خلیج فارس در مقایسه با تنوع زیستی موجود در اقیانوس هند نسبتاً کم است و این آبسنگ ها در معرض تغییرات زیاد دمای سطحی دریا، شوری زیاد، کدورت بالا، عمق کم، جزرومد شدید و تبخیر زیاد قرار دارند. منطقه ها مرجانی ایران شامل خارگ، خارگو، فارسی، عسلویه، خلیج نای بند، لاوان، شیدور، هندورابی، کیش، فارور، بنی فارور، سیری، ابوموسی، تنب کوچک، تنب بزرگ، هنگام، قشم، لارک، هرمز و خلیج چابهار هستند.
رئیس گروه اکولوژی دریا معاونت محیط زیست دریایی، به نابودی منطقه ها مرجانی امارات به دلیل ساخت جزایر مصنوعی نیز اشاره نمود و گفت که تقریباً تمام زیستگاه های دریایی بحرین نیز با افزایش فرایند توسعه نابود شده است و در سال 2000 نیز یک منطقه بزرگ مرجانی در شمال قطر به دلیل صنعتی شدن منطقه به طور کامل از بین رفت. در سال 2016 هم بیش از 90 درصد مرجان های اعماق کمتر از 5 متر در جزایر ایرانی به دلیل افزایش دما و سفیدشدگی از بین رفتند.
در جزیره خارگ و عسلویه حدود 13 مورد فعالیت انسانی نظیر عبور خطوط لوله نفت و گاز، ساخت وسازهای بزرگ صنعتی و نفتی، آلودگی های نفتی، خشک کردن دریا به نفع ساحل، ساخت اسکله و بندر، ماهیگیری با قلاب و دام، صید بی مهرگانی مثل میگو، حضور گردشگر و غواص، تأثیرات ناشی از لنگر، جمع آوری مرجان ها، آلودگی فاضلاب های صنعتی و شهری و خروجی آب شیرین کن، زمینه نابودی مرجان ها را فراهم نموده است. این مقام مسئول، عوامل تهدیدکننده زیست بوم های مرجانی را شامل دو بخش تهدیدات منطقه ای و جهانی مطرح نمود و گفت:
بعضی تهدیدات منطقه ای ناشی از فعالیت های انسانی شامل آلودگی ناشی از استخراج منابع نفت و گاز، جنگ های منطقه ای، آلودگی حمل ونقل دریایی، آلودگی دمایی، فعالیت های وابسته به صیادی و جمع آوری مرجان ها هستند که زیست بوم های مرجانی را مورد تهدید قرار داده اند. در حال حاضر، منطقه ای حدود 1000 هکتار از منطقه ها مرجانی ایران، 100 درصد از بین رفته اند؛ بعلاوه در عسلویه محدوده ای بیش از 360 هکتار و در خارگ حدود 150 هکتار نابود شده است.
مهدی بلوکی، رئیس گروه اکولوژی دریا معاونت محیط زیست دریایی، در انتها اعلام نمود که جریمه تخریب زیست بوم های مرجانی ایران بیش از 750 هزار میلیارد تومان است و خسارت مالی بر اساس خدمات مالی ارائه شده به وسیله زیست بوم مرجانی خلیج فارس و دریای عمان، سالانه حدود 27 میلیارد تومان است.
منبع: کجارو / خبرگزاری ایسنا