تغذیه چه نقشی در پیشگیری از سرطان دارد؟ - وبلاگ ساعت

به گزارش وبلاگ ساعت، امروزه سرطان بعد از بیماری های قلبی و عروقی به عنوان مهم تربن عامل مرگ و میر در کشورهای جهان مطرح است و در دهه های آینده اولین عامل مرگ و میر بویژه در کشورهای در حال توسعه خواهد بود. یک سوم از کل سرطان های جهان با حفظ وزن مطلوب، تغذیه صحیح و نکشیدن سیگار قابل پیشگیری است.

عوامل تغذیه ای که سبب پیشگیری از سرطان می شوند عبارتند از:

آنتی اکسیدان هارادیکال های آزاد ترکیباتی هستند که هم به وسیله مواد غذایی و هم به وسیله هوا وارد بدن می شوند و عامل ایجاد سرطان هستند. گروهی از ترکیبات در مواد غذایی هستند که می توانند رادیکال های آزاد را در بدن از بین ببرند یا مانع از شکل گیری آنها شوند.

مهم ترین آنتی اکسیدان های موجود در بدن ویتامین های C، E، A، کاروتنوئیدها، سلنیوم، روی، منیزیم و لیکوپن هستند.

- بعضی منابع غذایی غنی از ویتامین C: مرکبات، فلفل سبز، توت فرنگی، گوجه فرنگی و کلم بروکلی.

- منابع غذایی غنی از ویتامین E: ذرت، مغزها، زیتون، سبزی های برگ دار و سبز، روغن های گیاهی و سبوس گندم.

- منابع غذایی کاروتنوئیدها (که پیش ساز ویتامین A هستند): هویج، میوه های نارنجی رنگ، کدو حلوایی، طالبی، سبزی های سبز تیره، کلم پیچ، اسفناج، ذرت، تخم مرغ، مرکبات، گوجه فرنگی، گریپ فروت و هندوانه.

- منابع غذایی سلنیوم: مغزها (گردو، بادام، فندق، پسته و ...)، ماهی و سایر غذاهای دریایی، قلوه، جگر و مخمرها.

میوه ها و سبزی هامصرف میوه ها اثر محافظتی در برابر سرطان های دهان، حلق، حنجره، مری، دهانه رحم، ریه و معده دارد.

می توان بیان نمود که سبزیجات غیر نشاسته ای نظیر اسفناج، گوجه فرنگی و فلفل در برابر سرطان های دهان، حلق، حنجره و مری نقش حفاظتی دارند و نیز تمامی سبزیجات بویژه انواع سبز و زرد آن، در پیشگیری از سرطان معده یاری نماینده هستند. برای پیشگیری از سرطان و سایر بیماری های مزمن روزانه حداقل 5 واحد از میوه ها و سبزی های متنوع مصرف کنید.

- فیبرهای غذایی: میوه ها و سبزی ها حاوی فیبر هستند و افزایش مصرف فیبر با کاهش بروز بسیاری از سرطان ها ارتباط دارد.

- اسید فولیک: ارتباط بین مصرف منابع غذایی حاوی اسید فولیک مانند حبوبات، اسفناج و مرکبات، با کاهش انواع سرطان ها ثابت شده است.

ویتامین D و کلسیمافزایش مصرف ویتامین D و کلسیم با کاهش احتمال ابتلا به بعضی سرطان ها ارتباط دارد. مطالعات نشان می دهند که سطوح بالاتر ویتامین D با شیوع پایین تر سرطان های کولون، سینه، تخمدان، کلیه، پانکراس، پروستات، و سایر سرطان ها مرتبط است.

باکتری های اسیدوفیلوس(پرو بیوتیک)دسته جدیدی از فرآورده های لبنیاتی که در سال های اخیر به شدت مورد توجه مصرف نمایندگان قرار گرفته است، شیر و ماست حاوی باکتری های لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس است.

این باکتری ها پس از مصرف شیر و یا ماست حاوی آنها، به صورت زنده وارد روده و دستگاه گوارش انسان می شوند و می توانند شرایط آنجا را متعادل نمایند. این باکتری ها هیچ گونه تخمیری را در شیر یا ماست ایجاد نمی نمایند.

اثر ضدسرطانی این باکتری ها در روده با تقویت رشد باکتری های مفید و ممانعت از تجزیه اسیدهای صفراوی به مواد سرطان زا مشخص شده است. مصرف غذاهای غنی شده با باکتری های لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس به شکل گسترده ای از میزان آنزیم های روده بزرگ که می توانند مواد را به ترکیبات سرطان زا تجزیه نمایند، می کاهد.

گیاه برزکاین گیاه حاوی دو ترکیب مهم ضد سرطان است: اسیدچرب امگا 3 و لیگنان ها این ترکیبات می توانند خطر بروز سرطان سینه و روده بزرگ را کاهش دهند.

سیرسیر مانع رشد باکتری های نامناسب در روده بزرگ می گردد، که خود می تواند برخواص ضد سرطانی این گیاه تاکید داشته باشد.

چای سبزچای منبع خوبی از آنتی اکسیدان ها از جمله فنول ها می باشد. چای سبز به علت اینکه طی فرایند حرارت داده نمی گردد نسبت به چای سیاه حاوی کاتچین بیشتری می باشد.

کاتچین فعالیت بیولوژیک دارد و دارای خواص آنتی اکسیدانی می باشد که منجر به پیشگیری از سرطان می گردد.

ادویه هاتعداد زیادی از ادویه ها مانند زردچوبه و دارچین دارای ترکیبات آنتی اکسیدانی هستند، این مواد علاوه بر اثر مهارنمایندگی اکسیدانی، مانع رشد باکتری های مضر در دستگاه گوارش می شوند.

سویارژیم های سرشار از مقادیر بالایی از سویا اثر حفاظتی در برابر سرطان سینه دارند به خصوص اگر قبل از بزرگسالی مصرف شوند. مصرف سویا در زنان با تاریخچه سرطان های حساس به هورمون (مانند سینه و بافت رحم) و زنان یائسه می باید با نظر پزشک معالج، مشخص گردد.1

هسته انگورتحقیقات نشان داده است که مصرف هسته انگور می تواند رشد تومورهای بدخیم سرطانی را کاهش دهد. برای این که از خواص هسته انگور بهره مند شوید، بهتر است انگور را با هسته بخورید. البته باید آن را خوب بجوید تا راحت هضم گردد.

تخم کتاناین ماده غذایی یکی از قویترین ضد سرطان ها است. تخم کتان با تحریک آپوپتوز از متاستاز جلوگیری می نماید. این دانه را می توانید به صورت آسیاب شده مصرف کنید. البته در مصرف آن به هیج عنوان نباید زیاده روی گردد.

هسته زردآلوهسته زردآلو را نیز از مواد غذایی ضدسرطان معرفی می نمایند. هسته زردآلود در پیشگیری از این بیماری مؤثر است. مصرف آن نیز بسیار ساده است و بعد از خوردن زردآلود تنها باید هسته آن را بشکنید و مغز آن را میل کنید. مصرف بیش از مقدار آن نیز هرگز توصیه نمی گردد.

هسته سیبیکی از قویترین ضد سرطان ها هسته سیب است. هسته سیب می تواند از رشد سلول های سرطانی جلوگیری کند. مصرف بیش از حد آن نیز توصیه نمی گردد. برای مصرف آن کافی است سیب را با هسته میل کنید.2

برای پیشگیری از سرطان چه کنیم؟غذاها را به شکل سالم تهیه، نگهداری و مصرف کنید. بعلاوه غذاهای فاسدشدنی را در یخچال نگذارید، غذای نیم سوخته و سوخته مثل کباب و جوجه کباب سوخته، نان سوخته، ته دیگ سوخته، پیاز داغ سوخته، سیب زمینی سرخ نموده سوخته و … را مصرف نکنید. از مصرف غذای پخته شده که مدت زیاد مانده باشد خودداری کنید. برای حفظ خواص ویتامین های موجود در میوه ها و سبزی ها، آن را در یخچال نگهداری کنید. انواع گوشت را به طور کامل بپزید و روش های صحیح پخت مانند بخارپز، آب پز و پختن ملایم را جایگزین سرخ کردن عمیق، سوزاندن و پخت طولانی مدت کنید.

غذاهای کم چرب، کم شیرین و کم نمک میل کنید. به این صورت که از انواع لبنیات کم چرب و کم نمک مانند شیر، ماست و پنیر کم چرب و دوغ کم نمک بهره ببرید. مصرف غذاهای چرب بویژه با منشا حیوانی را محدود کنید. از روغن های گیاهی در حد کم و به میزان احتیاج روزانه استفاده نموده و از سوزاندن روغن ها جلوگیری کنید. مصرف غذاهای پرنمک و نمک سفره را محدود کنید. میزان نمک را در تهیه غذا کاهش داده و در مقابل از انواع ادویه ها و چاشنی های گیاهی برای طعم دار کردن غذاها بهره ببرید. مصرف قند و شکر تصفیه شده و مصرف غذاهای آماده و کنسرو شده را کاهش دهید.

انواع غذاهای گیاهی را در برنامه غذایی روزانه خود جای دهید. در طول روز انواع میوه، آب میوه طبیعی و سبزی مصرف کنید. غلات و دانه های کامل سبوس دار مصرف کنید. مصرف گوشت های قرمز را کم نموده و از مصرف گوشت های فرآوری شده اجتناب کنید. از مغزها و حبوبات که حاوی فیبر بالایی هستند بیشتر بهره ببرید.

وزن خود را ثابت نگهدارید و فعالیت بدنی منظم داشته باشید. روزانه حداقل 30 دقیقه فعالیت بدنی میانه برای همه افراد توصیه می گردد. 60 دقیقه ورزش برای پیشگیری از افزایش وزن بالغین و 90 دقیقه برای پیشگیری از بازگشت مجدد وزن در افرادی که پیروز به کاهش وزن شده اند توصیه می گردد. بعلاوه یک ساعت پیاده روی سبک در روز می تواند در پیشگیری از بسیاری از سرطان ها موثر باشد. بنابراین از اضافه وزن و همینطور از لاغری مفرط پرهیز کنید.3

پی نوشت:

1.www.irna.ir

2.www.smhcharity.org

3.www.rastineh.com

منبع: راسخون